ดูเหมือนความวิตกกังวลของคนกรุงเทพมหานคร สวรรค์ของประเทศไทย…ยังไม่จางหายไปสักเท่าไหร่ กับเหตุการณ์แผ่นดินยุบที่เกิดหลุมยักษ์เมื่อหลายวันก่อน เพราะแต่ละผู้เชี่ยวชาญที่ออกมาระบุสาเหตุ ล้วนอาจเกิดซ้ำที่ใดที่หนึ่งอีกก็ได้!!
แค่คำแนะนำที่ว่า“ควรตรวจสอบพื้นที่เสี่ยงทั่วกรุงเทพ”แค่นี้ จะให้เลิกกังวลได้อย่างไร ?
เพราะเหตุการณ์เช้าวันที่24 กันยายนที่ผ่านมา เกิดเหตุถนนทรุดตัวเป็นหลุมขนาดใหญ่บริเวณถนนสามเสน กินพื้นที่หน้าโรงพยาบาลวชิรพยาบาล และสถานีตำรวจนครบาลสามเสน แขวงวชิรพยาบาล เขตดุสิต กรุงเทพฯ พบว่าบริเวณดังกล่าวเกิดหลุมขนาดกว้าง 30#30 เมตรลึก 50 เมตร และมีการทรุดตัวเพิ่มเรื่อยๆทั้งบริเวณหน้าโรงพยาบาลและหน้าสถานีตำรวจ
โชคดีที่ไม่มีผู้ได้รับบาดเจ็บ แต่ก็ต้องเคลื่อนย้ายผู้ป่วยในโรงพยาบาล และประชาชนใกล้เคียงออกจากจุดเกิดเหตุ
และที่ตามมาคือเสาไฟฟ้า ระบบน้ำประปา รวมถึงรถที่ตกหลุม เป็นความเดือดร้อนที่เกิดตามมา !!
ทางด้านกรมทรัพยากรธรณี ได้สรุปเหตุหลุมยุบครั้งนี้ว่า ไม่ใช่ภัยธรรมชาติทางธรณีวิทยา เนื่องจากลักษณะการยุบตัวเป็นบล้อกตามแนวถนน ไม่ใช่เป็นวงกลมเหมือนหลุมยุบตามธรรมชาติ
และสาเหตุหลักเกิดจากความไม่มั่นคงของชั้นดินถม ที่ใช้เป็นฐานรากในการก่อสร้างถนน ซึ่งเมื่อเกิดโพรงใต้ดินจึงนำไปสู่การยุบตัวขนาดใหญ่ ส่วนปัจจัยกระตุ้นที่ทำให้ดินยุบตัวมี 3 ประการคือ ท่อประปาแตกทำให้น้ำรั่วซึม, ฝนตกหนักต่อเนื่อง และผลกระทบจากการก่อสร้างรถไฟฟ้าใต้ดินบริเวณใกล้เคียง
ดูเหมือนข้อสรุปของสาเหตุทั้งหมดนี้ไม่มีข้อสงสัย ไม่เหมือนกรณีตึก สตง.ถล่ม !!
และความเห็นนั้นตรงกับ ดร.ธรณ์ ธำรงค์นาวาสวัสดิ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านนิเวศทางทะเล-รองคณบดีคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่ระบุว่า…
หลุมยุบทั่วไปเกิดจากหินปูนละลายจนเกิดโพรงใต้ดิน แต่หลุมยุบในกทม.ไม่น่ามีหินปูน เป็นลักษณะเหมือนเป็นการทรุดตัวของถนน เนื่องจากมีโพรงใต้ดิน อาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น ท่อน้ำใต้ดินรั่วจนละลายดินข้างล่างออกไป กลายเป็นโพรง หรือมีการก่อสร้างใต้ดินทำให้ดินไหลออกไป…อย่างไรก็ตามต้องตรวจสอบโดยละเอียด รวมถึงต้องย้อนกลับไปดูด้วยว่าก่อนหน้านี้มีอะไรผิดปกติ เช่น ถนนทรุด กำแพงเอียง ฯลฯ เราอาจจำเป็นต้องตรวจสอบที่อื่นๆว่ามีความเสี่ยงหรือไม่??
ที่น่าแปลกใจคือหลุมยุบ ลึกและใหญ่มาก ลึกกว่าหลายแห่งที่เกิดในต่างประเทศ !!
หลุมยุบ แผ่นดินยุบ ไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่ไม่ใช่เรื่องธรรมดา !
ในจังหวัดเชียงรายเราก็เคยเกิดเหตุนี้ให้ตื่นเต้นกันมาบ้างแล้ว เช่น เมื่อ 12 มิถุนายน 2567 ก็เกิดเหตุหลุมยุบลึก 10 เมตร กว้าง 10X15เมตร ที่ตำบลผางาม เวียงชัย ใกล้ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กแต่ไม่มีความเสียหายต่อชีวิต และเป็นการเกิดหลังฝนตกหนักมาหลายวัน
หรือในปีนั้นที่ทางขึ้นภูชี้ฟ้า ช่วงไปเวียงแก่น ทั้งดินยุบและถนนทรุด !!
เหมือนที่เกิดที่บ้านขุนยวม แม่ฮ่องสอน หลุมยุบ 27 เมตรกลางไร่ถั่วเหลืองของชาวบ้าน นอกจากยุบแล้วยังขยายตัวเพิ่ม มีรอยแยก ดินทรุดเป็นระยะๆตามมา แต่นั่นเป็นการเกิดตามมาหลังจากมีแผ่นดินไหว
ทีนี้เรามาฟังรายงานทางวิชาการถึงสาเหตุของแผ่นดินยุบตัวในภาคเหนือกันหน่อยเป็นไร …!!
- จากเหตุแผ่นดินไหว: แรงสั่นสะเทือนจากแผ่นดินไหวสามารถทำให้โครงสร้างใต้ดินเปลี่ยนแปลง นำไปสู่การเกิดหลุมยุบขนาดใหญ่ในพื้นที่การเกษตรดังที่เกิดขึ้นที่บ้านแม่สุริน แม่ฮ่องสอน
- ดินทรุดตัวจากฝนตกหนัก: ในบางพื้นที่เช่น ที่อำเภอเวียงชัย เชียงราย แผ่นดินยุบตัวเกิดขึ้นหลังจากฝนตกหนัก ซึ่งอาจเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงของน้ำใต้ดิน หรือการที่ดินอุ้มน้ำมากเกินไปจนเกิดการพังทลายของชั้นดิน
- การเปลี่ยนแปลงของน้ำใต้ดิน: การสูบน้ำใต้ดินมากเกินไป หรือการเปลี่ยนแปลงการระบายน้ำในชั้นดิน สามารถทำให้เกิดช่องว่างใต้ดิน ซึ่งทำให้ดินด้านบนยุบตัวลงมา
ที่กังวลว่าจะเกิดการยุบตัวของดิน นอกจากเกิดจากธรรมชาติแล้ว ก็จากน้ำมือมนุษย์นี่แหละ !!
มนุษย์เรามักขาดความรับผิดชอบต่อการจะสูญเสียที่จะตามมา เช่นการสูบน้ำใต้ดินขึ้นมาใช้มากเกินไป ขุดเจาะบ่อบาดาลใช้แบบไม่รับผิดชอบ แม้จะมีกฎหมายควบคุมก็ตาม เมื่อระดับน้ำใต้ดินลดลงอย่างรวดเร็วจนเสียแรงพยุงและแรงดัน ก็ทำให้ดินยุบตัวได้
การก่อสร้างและการขุดเจาะ นอกจากขุดเจาะน้ำบาดาลผ่านโพรงหินปูนแล้ว การก่อสร้างสิ่งปลูกสร้างขนาดใหญ่ การก่อสร้างระบบสาธารณูปโภค การคมนาคมขนาดใหญ่ มีการขุดเจาะดินอย่างรุนแรงในบริเวณที่มีโพรงใต้ดิน
ดูเหมือนข้อสุดท้ายแห่งน้ำมือมนุษย์นี่แหละ ที่ทำให้ชาวบ้านโดยเฉพาะชาว กทม.ยังนอนไม่หลับ เพราะคำว่า“ต้องตรวจสอบพื้นที่เสี่ยงทั่วกรุงเทพ”นี่เอง ที่ทำให้ต้องกังวลกันต่อไป ว่าเมื่อไหร่? มันจะเกิดที่ไหนอีกหรือไม่?